Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın açıklamaları şu formda: “Eylül ayında da hamd olsun, dış ticaretimizde dengelenmenin devam ettiğini görüyoruz. Bundan büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Birinci 9 ayın bilgileri de olumlu tarafta ilerlediğimizi göstermektedir.
Türkiye ekonomimiz 2023 yılında dünyanın epeyce zayıf bir performans gösterdiği devirde yüzde 5.1 büyümüştü. Birinci çeyrekte yüzde 5.3 büyürken, bu büyümenin 2.5 puanlık katkısı net ihracattan gelmektedir. İkinci çeyrekte büyümemizde bir ölçü iç talepteki yavaşlama nedeniyle yavaşlama kelam hususudur. Yüzde 2.5 büyüdük, onun da yüzde 1.3 puanı net ihracatın katkısından gelmektedir.
Eylül ayında ihracatımız 22 milyar 7 milyon dolara ulaştı. İhracatçılarımızla birlikte çok büyük çabalar sarf ettik, bu sayı geçen sayısına nazaran yüzde 1.8’lik küçük bir azalışı söz etmekle birlikte bunun en kıymetli sebebi takvim tesiri olmaktadır.
Takvim tesiri bazen olumlu katkı da yapabiliyor bazen olumsuz katkı da yapabiliyor. Geçen yıl eylül ayında 5 cuma ihracatımız varken, perşembe, cuma günleri biz iki gün 2.4 milyar dolar ihracat yapabiliyoruz. İhracatımızın en az olduğu günler cumartesi ve pazar oluyor. Bu sene eylül ayı içinde 5 tane pazar günü gerçekleşti. Bunun negatif takvim tesiri 1 milyar dolara tekabül etti. Bir pazar eksik olsaydı biz 600 milyon dolar ihracat artışını sizlere müjdeliyor olacaktık.
“ALTIN İHRACATINDA YÜZDE 66’LIK BİR GERİLEMEMİZ KELAM KONUSU”
Altın ihracatında yüzde 66’lık bir gerilememiz kelam konusu. Altın ve enerjiyi çıkardığımızda ihracatımızdaki artış eylül ayında yüzde 3.3. 20.8 milyar dolara ulaşmış oldu. Son 14 ayın içinde biz 9 ay, aylık ihracat rekorları kırdık. İthalatımızda eylül ayında azalma trendini görmekten memnuniyet duyuyoruz. İthalatımızda eylül ayında yüzde 1.4’lük bir azalış kelam konusu oldu.
Çeyreklik trend çok değerli. 2023 yılının üçüncü çeyreği ile 2024 yılının üçüncü çeyreğini yani temmuz, ağustos, eylül ayı performanslarını karşılaştırdığımızda 2024 yılı üçüncü çeyreğinde geçen yılın üçüncü çeyreğine nazaran yüzde 4.4’lük artış var ve 3 milyar dolar ihracat artışına tekabül ediyor.
İthalata baktığımızda geçen yılın üçüncü çeyreğine nazaran bu yılın üçüncü çeyreğinde 6 milyar dolarlık ithalat azalması kelam konusu. Bu da yüzde 6.8’lik azalışa tekabül ediyor.
Altın ve enerjiyi dikkate almadığımızda çeyrek bazlı baktığımızda ihracatta artış eğilimi devam ediyor. Geçtiğimiz ay 5 milyar 122 milyon dolar olarak dış ticaret açığımız gerçekleşti. Geçen yıl 5 milyar 95 milyon dolardı, yani eylül ayı prestijiyle baktığımızda 27 milyon dolar dış ticaret açığımızda çok minik bir artış gerçekleşmiş.
‘DIŞ TİCARET AÇIĞI 14 AYIN 11’İNDE AZALDI’
Dış ticaret açığımız 14 ayın 11’inde azaldı. Üçüncü çeyrekte ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıl yüzde 70.8 iken, bu yıl yüzde 79.2’ye yükselmiştir. Bu üçüncü çeyrekte ortalama yüzde 80’Lik bir ihracatın ithalatı karşılama oranını ihracatçılarımızın sayesinde başarmış durumdayız. Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 81.1 olarak gerçekleşti. Geçen yıl yüzde 81.5 idi.
9 aylık ihracatımızda, 2023 yılının birinci 9 ayı ile mukayese ettiğimizde mal ihracatında yüzde 3.2’lik artış devam ediyor. İthalata baktığımızda yüzde 8’lik bir azalış kelam konusu bu yılın birinci 9 ayında. 253 milyar dolara gerilemiş durumda. İthalatımızda net 21.6 milyar dolar azalış var. İhracatta net 5.9 milyar dolar artışımız var. Türkiye birinci 9 ayda 253 milyar dolar ithalat yaparken, ihracatımız da birinci 9 ayda 193 milyar dolar olmuştur. Birinci 9 ayda 60 milyar dolar dış ticaret açığı vermiş bulunuyoruz. İhracatın ithalatı karşılama oranı yılın 9 ayında yüzde 76.3’e yükselmiştir. 8.2 puanlık düzgünleşme kelam konusu.
‘YILLIK İTHALAT 340.3 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ’
Geçen yıl eylülde 253 milyar dolar ihracatımız varken bu sene eylülde 261.6 milyar dolar yıllık ihracatımız var bu yüzde 3.4’lük bir artışa tekabül ediyor. İthalatımız 367 milyar dolardı bu yıl 340.3 milyar dolara gerilemiştir, burada yüzde 7.3’lük azalma kelam bahsidir.”